BUNKERLOCATIE ARENDSDUIN
Bij de toegang Monsterseweg/Arendsduin werd een bunkercomplex gebouwd bestaande uit negen zware bunkers en acht andere bouwwerken, totaal 17 gebouwen. Er waren nog twee bunkers voor pantserafweer geschut gepland. Deze zijn nooit gerealiseerd. Het complex kreeg van de Duitse bezetter de aanduiding Widerstandsnest 53H (Wn 53H). Het bunkercomplex is aan beide zijden van de Monsterseweg gelegen. Het gedeelte achter de Intratuin bestaat uit drie bouwwerken, te weten:
|
Bunkerlocatie 'Arendsduin'
Tuincentrum Intratuin Monsterseweg 129, 2691 JE 's-Gravenzande GPS: 52.013627, 4.154504 De bunker is tijdens openingstijden van tuincentrum Intratuin van de buitenzijde te bekijken. Het bezoeken van de binnenkant van de bunker kan alleen met het arrangement van het Nederlands Militair Kustverdedigingsmuseum. |
BUNKERLOCATIE RIJCKEVORSEL
Het bunkercomplex bij de Rijckevorselsluis ligt aan een stuk van de originele Tweede Tankgracht en is gesitueerd in de ongerepte natuur langs de ecologische zone door het Westland. Het is een kleine maar volledig complete stelling. Het complex bestaat uit een geschutsbunker, een bunker voor munitieopslag, een gemetselde proviand-opslagbunker, een waarnemingsbunker en een open geschutsopstelling. Deze open geschutsopstelling is uit het begin van de Tweede Wereldoorlog. Alleen een houten woonbarak is ooit afgebroken. In 2019 wordt hier een stellingsteiger aangelegd op initiatief van Stichting Stelling 33. Kijk hier voor meer informatie. |
Het terrein en de bunkers zijn eigendom van het waterschap Hoogheemraadschap van Delfland en zijn vrij toegankelijk.
Parkeren: Maasdijk 200 2691 NZ ’s-Gravenzande GPS: 51.974958, 4.192383 Pas op bij het oversteken van de Provinciale weg Maasdijk N220 . De toegangsweg via de Laan van de Heilige Lambertus is een eigen weg en alleen voor bestemmingsverkeer. Wilt u dit complex bezoeken met een museumgids? Boek dan een rondvaart over de Tweede Tankgracht. |
TWEEDE TANKGRACHT
Rond de Vesting Hoek van Holland lagen twee tankgrachten. De Eerste Tankgracht is vandaag de dag volledig gedempt. De Tweede Tankgracht is nog grotendeels aanwezig. Over een aantal delen van de Tweede Tankgracht kan nog steeds worden gevaren. Er kan aangelegd worden bij twee stellingsteigers bij bunkercomplex Rijckevorsel en Dijckerwaal. Deze stellingsteigers zijn een initiatief van Stichting Stelling 33. Een andere locatie die vroeger aan de Tweede Tankgracht lag en nog bezocht kan worden is bunkercomplex Oranjepark. Hier liggen nu alle bunkers onder de grond. Het volgende bunkercomplex, bij het Arendsduin, zijn een aantal woonhuizen op de bunkers gebouwd. Dit is een stevige fundering en de bewoners hebben een mooie wijnkelder! Bij de Oranjesluis ligt nog een munitiebunker. Deze is bij het aanleggen van de Hoekse baan opgeschoven. In de wijk Tuinveld ligt de straat 'Gedempte tankgracht'. Deze straat is diagonaal ten opzichte van andere straten aangelegd, op precies dezelfde locatie als de originele tankgracht. De stoep is met brede trottoirtegels aangelegd en markeert de gracht. De stukken waar gevaren kan worden is het Nieuwe Water van de Oranjesluis naar de Rijckevorselsluis. In de wijk Dijckerwaal wordt de tankgracht van de Nieuwe Vaart en Poelwatering weer verbonden. De brede stukken van de Nieuwe Vaart zijn ook originele gedeeltes van de voormalige tankgracht. |
BUNKERLOCATIE STAELDUINSE BOS
In het Staelduinse Bos was het hoofdkwartier van de hele vesting Hoek van Holland gevestigd. De bunkers in Staelduinse bos zijn gemeentelijk monument van gemeente Westland. Wandel tussen de bunkers door van het hoofdkwartier in het Oostelijk deel van het bos, maar ga niet naar binnen. Veel te gevaarlijk! Bovendien verstoor je de huidige bewoners: vleermuizen. Een paar keer per jaar is het mogelijk om de bunkers te bezoeken samen met een boswachter; er worden dan vleermuisexcursies georganiseerd. Met Bunkernacht, vooraf gaand aan Bunkerdag zijn de bunkers ook te bezoeken met een gids en boswachter. |
BUNKERLOCATIE DIJCKERWAAL
Dit bunkercomplex ligt aan de bestaande Nieuwe Vaart, het water dat in oorlogstijd al verbreed is. De doorsteek tussen de Nieuwe Vaart en de Poelwatering werd na de Tweede Wereldoorlog direct gedempt, maar wordt binnenkort weer open gegraven. Het complex bestond uit een grote manschappen- en munitiebunker met een gemetselde proviand-opslagbunker en een mitrailleursnest. Bovenop de manschappenbunker staat tegenwoordig een woonhuis. De munitiebunker met daarachter de ruïne van de proviand-opslagbunker staan er nog steeds. De open geschutsopstelling is jaren geleden gesloopt. In 2019 wordt hier een stellingsteiger aangelegd op initiatief van Stichting Stelling 33. |
BUNKERLOCATIE ORANJESLUIS
Bunkercomplex Oranjesluis is in de periode 2009-2014 bijna volledig gesloopt voor het aanleggen van de Hoekse baan. Er staat nog een klein mitrailleursnest bij de Pettendijk aan de oostkant van de Hoekse baan en een grote munitiebunker, welke voor het behoud is verschoven. Er staat tevens nog een mitrailleursnest in de Pettendijk ter hoogte van de Tuinderslaan in Maasdijk. Tijdens voorbereidingen van werkzaamheden werd in 2011 een bunker ontdekt die later ook gesloopt is. In deze bunker zijn 360 graden foto’s gemaakt in opdracht van de Provincie Zuid Holland, waardoor deze bunker nu nog digitaal bezocht kan worden. Kijk hier voor deze bijzondere foto's. Tijdens de sloop heeft het Atlantikwall-Museum met toestemming diverse bunker onderdelen mogen bergen, onder andere 50 kilogram zware bouten waarmee een pantserkoepel vast werd gemaakt. Deze onderdelen zijn nu in de expositie van het Atlantikwall-Museum te zien. Klik hier voor de website van het museum. Verder liggen er diverse funderingen van bunkers die niet helemaal gesloopt zijn. Eén fundering ligt onzichtbaar onder de weg en een andere is nog zichtbaar in de slootkant langs de Maasdijk tegenover huisnummer 224, zie foto. |
Bunkerlocatie Oranjesluis Maasdijk 2691 NZ Maasdijk GPS: 51.970590, 4.202243 De bunker is niet van de binnenzijde te bekijken, want er staat water in. Stichting Stelling 33 heeft het plan om het terrein rond de bunker op een creatieve manier in te richten. Dit plan is nog niet gerealiseerd. Kijk hier voor meer informatie over dit plan. |
